Цхьа зама яр вайна, юрта вахача саго коатIара хьайбаш ца леладой, из саг къе лоархIаш. Из цу хана нийса а лоархIар, хIана аьлча, вай даьшта дика ховр царех хьабоала пайда малагIа ба.

Хеталу, из ха тахан юха хьатIаений аьнна. Тахан ший доалахьа лаьттан чIегилг а йолаш, коатIара хьайбаш оалхазараш леладе таро йола саг вIаьхий ва ала йиш я аьнна хет сона. ХIана аьлча, цкъа дале, хьаэцарг мел дар маьха деза да, цул совгIа, даараш унахцIенонна Iаткъаш а да. Кхыметтел молхаш етташ ду дукха даараш. Тахан ханаш а хувцаенний, балха-така болчар уж леладе вIаштIехь а даргдац яхараш нийслу. Дале а, ала ловра сона, хьалхагIа лелаяьй вай даьша бIарчча гектараш ялат а дIадувш, цул совгIа, цIа дизза дезал а болаш къахьегаш хиннад. Хьайбаш а леладаьд, царех шортта пайда а эцаш. Вай мелла дувце а, хIара хIаман ши-ший ха я. КIезиг-кIезига доагIаш вай цу тIа юха доагIаш латташ санна хет сона.
Масала, республика Юрт-боахама министерство цу деша вIалла цалоаттаяь терко лоаттаю карарча хана. Цунна тешалдеш дола къамаьл хилар тха Юртбоахама министерства хьайбаш леладара отдела говзанча волча Долгиев Мовлат-Гиреца. Цо яхачох, вай мехка 15 эзар гектарага кхоаччаш йол хьокхаш дола доазув да. Из доацаш 40-45 эзар гектар Iана кIала дув ялат а дIадувш да хIара шера. Укх цхьан шера 320 бежан иштта 5000 устагI арахьара вай мехка хьачудоаладаьд Юртбоахама министерствос. Карантийнацара эшаш бола болх а йистебаьккха,уж доагӏ-доаггIача дIа-юха хьожадаьд.
Шоай болх цу тIа соцабе лаьрхIа бац министерства говзанчаш. Долгиев Мовлат-Гире яхачох, кхы а цу тайпарча породах дола хьайбаш вай мехка хьачудоаладе а, царех юртбоахама пайда совбаккха лаьрхIад цар.

Хь. БАТАЕВА